آموزش دانش زبانی درس اول فارسی هفتم
آموزش دانش زبانی درس اول فارسی هفتم – زنگ آفرینش
جمله
جمله ، کلمه یا مجموعه ای از کلمه هاست که معنای کاملی دارد و پیامی را به شنونده یا خواننده منتقل می کند.
مثال : دانه آرام بر زمین غلتید
فعل
مهم ترین بخش جمله، فعل است و بدون آن معنای جمله ناقص است.
مثال
- بچه ها گرم گفت و گو ← چون فعل ندارد، معنای کاملی ندارد.
- بچه ها گرم گفت و گو بودند ← با فعل معنای آن کامل است.
فعل حذف شده (محذوف)
گاهی برای آهنگین کردن نثر، رعایت وزن شعر یا جلوگیری از تکرار فعل مشتبه، فعل حذف می شود. از طریق معنای جمله می توان فعل محذوف را پیدا کرد.
مثال
- ادب از که آموختی؟ از بی ادبان (آموختم) ← برای جلوگیری از تکرار، فعل «آموختم» حذف شده است.
- الهی، شناخت تو ما را امان (است) ← برای آهنگین شده و زیباتر شدن جمله، فعل «است» حذف شده است.
جابه جایی اجزای جمله
گاهی در نثرهای قدیمی و شعرها برای زیبایی سخن و رعایت وزن شعر، اجزای جمله جابه جا می شوند. در مثال های زیر، فعل در ابتدای جمله آمده است.
مثال
نگردد شاخک بی بُن، برومند
پرید از شاخکی بر شاخساری / گذشت از بامَکی بر جو کناری
شمردن تعداد جمله ها
برای مشخص کردن تعداد جمله های یک عبارت یا یک بیت، باید بدانیم که هر یک از موارد زیر، یک جمله اند:
- فعل ها
- فعل های حذف شده
- شبه جمله ها (منادا و صوت)
شبه جمله
به واژه هایی که یک کلمه اند ولی معنای یک جمله می دهند، شبه جمله می گویند. شبه جمله به دو دستۀ منادا و صوت تقسیم می شود.
منادا: به کلمه ای که در جمله مورد ندا قرار می گیرد (صدا زده می شود) منادا می گویند.
نشانه های ندا عبارت اند از:
- ای ← ای خدا
- یا ← یا خدا
- ا (در پایان کلمه) ← خدایا / حافظا
- گاهی نشانۀ ندا حذف می شود و اسم بدون هیچ نشانه ای صدا زده می شود.
مثال: بچّه ها، آرزوی من این است.
بچه ها ← منادا (نشانۀ ندا حذف شده) ← [ای] بچّه ها
صوت: به کلمه یا گروهی از کلمه ها که اغلب برای بیان حالت های عاطفی مانند غم، شادی، تشویق، پشیمانی و تعجّب به کار می رود، صوت می گویند.
کلمه هایی مانند کاش، به به، آفرین، آمین، وَه، مرحبا، افسوس، آه، دردا، دریغ، وای، آوَخ، هیهات، زینهار، مبادا و عجب، نمونه هایی از اصوات هستند.
مثال
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.